Opisywany obszar stanowi fragment SOO Natura 2000 „Łysogóry” znajdujący się na gruntach Nadleśnictwa Zagnańsk. Zajmuje on powierzchnię 317,13 ha. W jego bliskim sąsiedztwie znajduje się obszar ochrony ścisłej „Psarski Dół”, będący już częścią ŚPN.
Dotychczasowe formy ochrony:
Mszysty bór jodłowo-świerkowy sąsiaduje z z ustanowionym w 2016 r. obszarem ochrony ścisłej pn: „Psarski Dół” o powierzchni 451,15 ha. Obszar ten położony jest w południowej części obwodu ochronnego Klonów, który został dołączony do Świętokrzyskiego Parku Narodowego w 1996 r. Głównym celem jego utworzenia było zachowanie wilgotnych borów świerkowo-jodłowych. Występujące na tym terenie ekosystemy charakteryzują się wyjątkową wartością przyrodniczą oraz dużym stopniem naturalności.
Motywacja
Bory jodłowe i jodłowo -świerkowe stanowią również siedliska przyrodnicze Natura 2000, które są przedmiotami ochrony w obszarze Natura 2000 „Łysogóry”.
Na fragmencie obszaru Natura 2000 „Łysogóry” przyległego do zachodniej części ŚPN i należącego administracyjnie do Nadleśnictwa Zagnańsk, stwierdzono występowanie m.in. licznych gatunków kręgowców i bezkręgowców rzadko notowanych i chronionych, w tym tzw. „naturowych”, czyli wymienionych w II, IV załączniku dyrektywy siedliskowej UE.
Oba zbiorowiska stanowią charakterystyczne układy przyrodnicze dla regionu świętokrzyskiego, zwłaszcza północnej części Gór Świętokrzyskich i ich obrzeży. Powierzchniowo dominującym jest zbiorowisko mszystego boru mieszanego jodłowo-świerkowego. Bory jodłowo-świerkowe stanowią ostoję szeregu rzadkich gatunków roślin. Występują tutaj obficie gatunki górskie, rzadkie w regionie świętokrzyskim, takie jak:
trzcinnik owłosiony (trawa)
biczyca trójwrębna (wątrobowiec)
płonniczek słoikowy (mech)
stroczyki: kukułka Fuchsa i listera jajowata.
bezkręgowce:
zgniotek cynobrowy
zatoczek Rossmaesslera i kilka innych rzadko występujących, borealnych gatunków mięczaków
ptaki:
żuraw
trzmielojad
sóweczka
włochatka
dzięcioł zielonosiwy
dzięcioł czarny
muchołówka mała
ssaki:
wilk
bóbr europejski
łoś
popielica
nocek duży
mopek zachodni
Uwagi
Powierzchnia stanowi w miarę jednorodny płat roślinności ze wspominanym powyżej, a położonym w granicach ŚPN obszarem ochrony ścisłej „Psarski Dół”.
Szczególnie ważne jest tu zachowanie niezakłóconych stosunków wodnych co nie jest możliwe w sytuacji prowadzonej tu gospodarki leśnej. Osuszanie mszystej powierzchni systemem rowów melioracyjnych i głębokich, pozrywkowych kolein naraża obszar na szybko postępujące odwodnienie i degradację a co za tym idzie utratę unikalnych wartości przyrodniczych.
Obszar graniczy bezpośrednio z ŚPN. Granice stanowią linie oddziałowe i droga leśna o łącznej długości 4,84 km. Odcinek 3,37 km to właśnie granica ŚPN z obszarem ochrony ścisłej „Psarski Dół”.